Veiligheid

Ook in 2021 heeft de coronacrisis veel maatschappelijke impact gehad. De belangrijkste taken op het gebied van veiligheid konden desondanks doorgang vinden. Wel zien we dat veiligheidsvraagstukken de afgelopen jaren complexer zijn geworden. De rol van de burgemeester is in omvang en politiek-maatschappelijke betekenis toegenomen. Veiligheid, Leefbaarheid, (gedwongen) zorg en de bestuurlijke aanpak van ondermijning en georganiseerde criminaliteit zijn nu zwaarwegende onderdelen naast de klassieke taak van openbare orde en rampen en crisisbestrijding.

Mede onder invloed van de onzekerheden die corona met zich meebrengt zien we een verharding in het debat en er is een grotere maatschappelijke druk om daadkrachtig op te treden. De onvoorspelbaarheid is toegenomen, waardoor rekening gehouden moet worden met escalatie en opschaling. Er is minder respect voor gezagsdragers met een publieke taak. De coronacrisis heeft onderliggende maatschappelijke patronen van polarisatie zichtbaar gemaakt. Inwoners uiten sneller hun ongenoegen als zij het ergens niet mee eens zijn. In extreme gevallen ging dit gepaard met het plegen van strafbare feiten. Het gebruik van social media speelt daarin een grote rol. Enerzijds om mensen uit verschillende groepen te mobiliseren, maar ook om desinformatie te verspreiden en mensen te beïnvloeden. Naar aanleiding van de toeslagenaffaire wordt er strenger getoetst op evenredigheid bij de inzet van bestuurlijke maatregelen. Vanwege deze ontwikkelingen wordt een groter beroep gedaan op de veiligheidsorganisatie.

De langdurige daling van de traditionele klassieke criminaliteit, zoals woninginbraken, lijkt gestabiliseerd en de toename in digitale criminaliteit, fraude en ondermijning heeft zich voortgezet. Jongeren vragen om bijzondere aandacht. Zij zijn vaker slachtoffer van digitale criminaliteit en uitbuiting door criminelen. De aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor een verschraling van beschikbare cruciale maatschappelijke dienstverlening, zoals psychische zorg. Dit kan een effect kan hebben op de openbare orde en veiligheid.

Het aantal meldingen over kwetsbare personen is gedaald naar het niveau van 2019. Het gemiddeld aantal meldingen per persoon is afgenomen, maar het aantal inwoners dat voor het eerst in beeld komt met verward gedrag is toegenomen. Inwoners ervaren meer overlast door jeugdgroepen. Deze groepen zijn niet meer in een vaste samenstelling. Jongeren die in beeld komen met overlast, worden snel uit de anonimiteit gehaald en ouders worden betrokken. Mede door deze intensieve samenwerking met onze partners in de wijk is de jaarwisseling relatief rustig verlopen.

Er zijn zorgen over de toename van het aantal verkeersongevallen met letsel sinds het opheffen van de avondklok. Locaties bevinden zich vooral in het buitengebied, slachtoffers zijn veelal jongeren en er is meer dan gemiddeld sprake van hard rijden en/of rijden onder invloed. In 2021 is een aantal acties ingezet om hier aandacht voor te vragen.

Er is landelijke ophef ontstaan over enkele rapportages van onderzoeksbureau NTA, die betrekking hebben op de lokale islamitische infrastructuren in gemeenten. In Ede is in 2016 ook opdracht gegeven tot een dergelijk onderzoek. De feiten en omstandigheden zijn in kaart gebracht en er is geïnvesteerd in de contacten met de islamitische gemeenschap en andere betrokken partners.

In 2021 is een noodzakelijke aanpassing van de brandweerorganisatie doorgevoerd. De brandweerpost Ede Stad is omgebouwd naar een 24/7 beroepsorganisatie. Ook in de financiering zien we de regionalisatiegedachte terug. Daar waar voorheen elke gemeente min of meer de eigen brandweerorganisatie financierde, zien we nu dat de kosten dusdanig worden verdeeld dat elke gemeente een evenredige bijdrage aan de totale brandweerorganisatie betaalt. De effecten van 24/7 en herijking betekent dat de veiligheidsregio gezamenlijk 83% op het totaal bijdraagt en wij als gemeente 17%.
In 2021 is een nieuwe locatie aangewezen voor de brandweerkazerne in het centrum. De post Stadspoort blijft geopend tot uiterlijk 1 januari 2027.