Bestuur en Organisatie

Bestuur
Burgers worden mondiger en zelfredzamer en hebben meer behoefte om mee te praten en invloed uit te oefenen op lokale zaken. Tegelijkertijd is ‘betrouwbare overheid’ een actueel thema. De Edese Participatie Aanpak heeft tot doel om op een goede manier in gesprek te zijn en burgers invloed te geven. Deze aanpak is onder andere ingezet bij de Omgevingsvisie.  De Wet Toegankelijkheid vereist dat gemeentelijke websites toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. De centrale gemeentelijke website (www.ede.nl ) scoort hoog op toegankelijkheid. In 2021 is gestart om ook de toegankelijkheid van de 10 belangrijkste websites te vergroten; daarnaast is het aantal websites gedaald van150 naar ongeveer 50 websites. Social media is voor ons een belangrijker kanaal geworden. Met de komst van de evenementencoördinator nemen we weer de regie over de evenementen in de gemeente Ede.

Dienstverlening
De afgelopen jaren is de rol van de overheid veranderd van het uitvoeren van wettelijke taken naar het faciliteren van de zelfredzaamheid van de inwoner, ondernemer of organisatie. Naast een betere digitale vaardigheid en een grotere zelfstandigheid is er ook behoefte aan ondersteuning. Dit vraagt een andere invulling van de gemeentelijke dienstverlening, waarbij naast een digitaal platform ook persoonlijke ondersteuning nodig is. Ook de komende jaren zijn kanaalsturing, datagedreven werken, digitalisering en technologische ontwikkelingen steeds meer de basis voor ons handelen. In de ‘’Opgave Dienstverlening’’ brengen wij dit tot uiting.  

Landelijk is er steeds meer aandacht voor het bestrijden van identiteitsfraude. Door digitalisering ligt het zwaartepunt bij burgerzaken op het vaststellen van de identiteit, het afhandelen van complexe aanvragen en het beheer van de basisregistratie van persoonsgegevens (BRP). Publiekszaken heeft de poortwachtersfunctie voor het vaststellen van identiteiten en de bewaking van de Basisregistratie Personen.

Algemene middelen
Een belangrijk deel van de algemene middelen wordt gevormd door de middelen die we ontvangen van het Rijk in de vorm van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Met het demissionair zijn van het kabinet is 2021 min of meer een tussenjaar geweest voor de financiële verhouding. Twee dossiers springen hierbij in het oog. Allereerst de op handen zijnde herverdeling van het gemeentefonds, waarbij de middelen anders over de gemeenten worden verdeeld bij een gelijkblijvende omvang. Nadat de eerste modeluitkomsten eind 2020 zijn gepubliceerd is de aandacht het afgelopen jaar vooral gegaan naar nadere onderzoeken, bijstellingen, 'groepsvorming' voor- en nadeelgemeenten e.d. De beoogde invoering in 2023 lijkt verder weg dan ooit.
Het benodigde structurele budget jeugd is het andere dossier. Het uitblijven van een afdoende oplossing in de discussie tussen Rijk en gemeenten heeft uiteindelijk geleid tot een arbitrage. De arbitragecommissie Jeugd heeft uitgesproken dat een forse verhoging van het budget noodzakelijk is. Het nieuw aangetreden kabinet heeft deze uitspraak slechts ten dele overgenomen.

Belastingen en Heffingen
Herziening gemeentelijk belastinggebied
In 2021 heeft het Rijk aan het al in 2020 opgeleverde rapport 'Herziening gemeentelijk belastinggebied' geen vervolg gegeven. De herziening zal de komende jaren leiden tot meer lokale autonomie en mogelijkheden tot maatwerk. Dit heeft gevolgen voor bestaande belastingsoorten en voor de introductie van nieuwe belastingsoorten. Per saldo gaat de Nederlandse belastingbetaler niet meer belasting betalen; er vindt een verschuiving van lastendruk plaats vanuit het Rijk naar gemeenten.

Samenhangende objectregistratie (SOR)
In 2021 is er een nadere verkenning geweest om te komen tot een ‘Samenhangende objectregistratie oftewel SOR’ en zijn voorbereidingen getroffen zoals het verbeteren van de samenwerking tussen de afdelingen Belastingen (WOZ) en GIO (BAG en BGT). In 2025 moet iedere gemeente over een SOR beschikken; het gaat om de basisregistraties BAG-WOZ-BGT-BOR.

Inzet Artificial Intelligence (AI) en Machine Learning (ML) bij WOZ-waarderingen
In 2021 zijn na enkele testcases geen verdere stappen ondernomen op dit gebied. Er is gekozen voor temporisering zowel vanuit kostenaspect als vanwege het feit dat deze technologie nog in de kinderschoenen. Softwareleveranciers krijgen meer ontwikkeltijd.

Vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
Het Klimaatakkoord bevat afspraken voor diverse sectoren. In 2050 moeten 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen van het aardgas af. Dat betekent isoleren en gebruikmaken van duurzame warmte en elektriciteit, ook in onze gemeentelijke vastgoedportefeuille. Wij onderzoeken mogelijkheden om onze huurders aan te haken op het energie WEB (lokale inkoop duurzame energie). Dit staat in de Routekaart Verduurzaming Gemeentelijk Vastgoed.

Bezetting en benutting gemeentelijk vastgoed
Het gebruik en de behoefte aan maatschappelijk vastgoed zal ook de komende jaren veranderen bijvoorbeeld als gevolg van verdere digitalisering en bezuinigingen. Ontwikkelingen en trends op dit gebied vertalen wij naar vastgoedbeleid zowel om te anticiperen als om adequaat te reageren.

Corona
De coronacrisis zette zich in 2021 voort. De duur van de crisis trok een zware wissel op onze organisatie zoals onder andere blijkt uit een hoger ziekteverzuim.
Belastingen was daarom coulant met betaalachterstanden en betalingsregelingen. De OZB-aanslagen voor de exploitanten van horecapanden zijn pas in juni 2021 opgelegd in plaats van februari 2021. In de paragraaf Gevolgen corona wordt nader ingegaan op de effecten van de coronacrisis op de gemeentelijke begroting.